Soms neemt een intense verliefdheid een obsessievere vorm aan. Zo’n liefdeswaan heet limerence.
Je komt hierbij– meestal plotseling- terecht in een staat van overweldigende, vaak eenzijdige verliefdheid die je dagelijkse leven, je gedrag en je gedachtegang in extreem hoge mate beïnvloed.
“Ik wil je. Nu en voor altijd. Waar ik ook ben, ik ben niet veilig voor jouw betovering.” (Dorothy Tennov, Love & Limerence)
Wat is Limerence?
Limerence is geen gewone verliefdheid, maar een mentale staat die je leven beheerst, waarin je bent gefixeert op een specifiek persoon—het zogeheten limerent object (LO). Je voelt een mengeling van verlangen, obsessie en angst. Je emotionele evenwicht wordt volledig afhankelijk van kleine signalen van die ander.
“Op elk moment kan het beeld van jouw lachende gezicht plotseling mijn bewustzijn vullen en alles verdringen.”(Dorothy Tennov, Love & Limerence)
Limerence komt regelmatig voor. Het kan iedereen overkomen, al wijst onderzoek uit dat het iets vaker voorkomt bij:
- Angstige hechtingsstijl – sterke behoefte aan bevestiging.
- Eenzaamheid/onvervulde behoeften – de waan fungeert als mentale ontsnapping.
- Onbeschikbaarheid – het onbereikbaar zijn van de LO werkt versterkend.
- Stress of crisis – het brein zoekt ‘beloning’ en houvast.
- Persoonskenmerken –perfectionisme, analytisch, OCD-achtige patronen, ADHD.
Limerence herkennen
1. Opdringerige gedachten
Je LO duikt voortdurend op in je hoofd, zonder waarschuwing. Een glimlach, een herinnering, een fantasie, een stem—dit alles kan je aandacht volledig kapen.
2. Overmatige fantasie
Je creëert scenario’s in je hoofd over hoe het zou kunnen zijn. Deze fantasieën worden belangrijker dan de realiteit.
3. Obsessieve focus
Je analyseert elke blik, elke emoji, elk detail, elk klein gesprekje of gebaar. Je bent urenlang bezig met het interpreteren van een onschuldig berichtje.
4. Hypergevoelig
Gevoelsmatig reageer je buitenproportioneel op kleine signalen. Een like voelt als liefdesverklaring, een dagje stilte als volledige afwijzing. De constante onzekerheid zorgt voor emotionele uitputting.
5. Lichamelijke reacties
Hartkloppingen, spanning, slapeloosheid – je lichaam doet net zo hard mee als je hoofd.
Hardnekkig
Het fenomeen kan hardnekkig zijn omdat het in stand wordt gehouden door een mix van groot verlangen, overmatige fantasie en obsessieve gedachten.
De combinatie hoop en onzekerheid zorgt voor veel gepieker en stress.
Een episode kan soms abrupt eindigen. Bijvoorbeeld door ‘echt contact’ te krijgen met de LO. Of na een duidelijke afwijzing door de LO. Soms verplaatst de waan zich vervolgens naar een ander LO.
Gebeurtenissen in de realiteit zijn echter lang niet altijd van invloed op het beloop.
Hoe ontsnap je?
Door te onderzoeken wat er in je brein gebeurt, herken je de signalen voortaan eerder en kun je sneller bijsturen. Zo kun je ruimte maken voor echte, betekenisvolle contacten. Een (relatie)therapeut kan je helpen bij dit proces. Enkele tips:
1. Vind het oorsprongsverhaal
Heb je deze ervaring vaker gehad? Wie was je eerste LO? Waar komt jouw limerence vandaan? Hoe verhoud je je ten opzichte van liefde, lust en relaties? Waar staat jouw LO symbool voor?
2. Observeer je emoties
Let op de signalen die jouw persoonlijke limerence activeren – mentale fantasieën, triggers, verwachtingen. Welke emotionele behoeften zijn onvervuld?
3. Train je geest
Leer herkennen wanneer je brein bepaalde zaken onterecht tot iets groots verheft.
